امروزه با جستجویی اجمالی درمورد موضوعات پرطرفدار، متوجه می‌شویم یکی از موضوعات داغ بازار این روزها، هوش کلامی و فن بیان است. خیلی از افراد در جایگاه‌ها و موقعیت‌های شغلی متفاوت در پی این هستند تا بتوانند مهارت کلامی خود را بهبود ببخشند. به یاد داشته باشید که برای ساختن یک خانه، نیاز است ابتدا مصالح آن را فراهم کنید! هوش کلامی هم یکی از مهم‌ترین مصالح برای بهبود فن بیان است. درواقع تا زمانی که ندانید به چه شکل هوش کلامی شما قوی می‌شود، نباید انتظار داشت فن بیان خوبی داشته باشید. در ادامه مقاله با رشدانا همراه باشید چون به طور کامل به شما خواهیم گفت که هوش کلامی چیست و چگونه می‌توان آن را تقویت کرد؟
هوش کلامی چیست؟
در پاسخ به سوال هوش کلامی چیست باید گفت که هوش کلامی یا (linguistic intelligence) مهارتی است که مشخص می‌کند چطور می‌توان از واژه‌ها استفاده کرد تا در هر موقعیتی بتوانیم مفاهیم را به بهترین شکل ممکن به مخاطبمان القا کنیم. این قاعده برای صحبت کردن و نوشتن به یک اندازه مهم است. شاید این سوال برایتان مطرح شود که اگر هوش کلامی مهارت استفاده کردن از کلمات است، به صورتی که این کلمات در دسترس همگان قرار دارند، پس چرا این مهارت برای تمامی افراد یکسان نیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که هوش کلامی یک هنر است و باید با تکرار و تمرین به این مهارت دست یافت. کسی که در مسابقه رانندگی شرکت می‌کند، با تمرین توانسته است مهارت‌های اولیه خود را حرفه‌ای کند و خود را به سطح بالایی برساند. هوش کلامی هم از این قاعده پیروی می‌کند و به تمرین نیاز دارد تا بتوانیم کلام خود را با تاثیرگذاری همراه کنیم.
اهمیت هوش کلامی چیست؟
آموزش به کودکان در سنین پایین، معمولا به گونه‌ای است که نیازی به استفاده از کلام وجود نداشته باشد. به بیان دیگر معمولا آموزش کودکان از طریق نقاشی، شعر و بازی و… انجام می‌گیرد که این فعالیت‌ها با حداقل دستورالعمل‌های کلامی انجام می‌شوند. زمانی که کودکان وارد مدرسه شوند، اهمیت هوش کلامی پررنگ‌تر می‌شود. درواقع در این زمان از کودکان خواسته می‌شود تا کارهای متفاوت انجام دهند. در این دوران کودکانی که متوجه دستورالعمل‌ها نشوند، از هم سن و سال‌های خود عقب می‌مانند.
با بزرگ‌تر شدن کودکان و آشنایی بیشتر آن‌ها با کتاب، ویدئو و مکالمات داخل کلاس و… استدلالات کلامی نیز مهم می‌شوند. زمانی که مقاطع بالاتر تحصیلی فرا می‌رسند، تکالیف و کارهای مربوط به دروس افزایش می‌یابد. انجام تمام این کارها به صورت صحیح، نیازمند هوش کلامی بالا است. در دانشگاه و محیط کار نیز هوش کلامی عامل مهمی برای آموزش پذیر بودن فرد است. درواقع بیشتر آموزش‌ها نیاز به کلام دارند و زمانی فرد می‌تواند از این آموزش‌ها کمال استفاده را ببرد که هوش کلامی بالایی داشته باشد. بنا برآنچه که گفته شد وجود هوش کلامی در تمامی مراحل زندگی مهم است و نبود آن سبب ایجاد خلل در روند پیشرفت افراد می‌شود.
معیار اندازه گیری هوش کلامی
برای اینکه بدانید هوش کلامی شما در چه سطحی است، می‌توانید در آزمون‌های کامل هوش یا IQ شرکت کنید. همچنین برای اینکه هوش کلامی پایه را بسنجید، می‌توانید از آزمون‌های هوش مختصر یا ارزیابی زبانی بهره‌مند شوید. زمانی که پیشرفت این مهارت نرم در افراد به آهستگی صورت بگیرد، درمان‌هایی شامل گفتاردرمانی، برنامه‌ها و تمارین مخصوص خواندن و… توسط متخصصین پیشنهاد می‌شود.
چگونه هوش کلامی خود را پرورش دهیم؟
تسلط بر کلمات و یا همان تقویت مهارت هوش کلامی یکی از مهم‌ترین کارهایی است که در طول زندگی باید مورد توجه قرار بگیرد. مطالعات صورت گرفته نشان می‌دهد که ارتباط محکمی بین موفقیت در رشته تحصیلی و دامنه لغات و توانایی استفاده از آن‌ها وجود دارد. افرادی که بتوانند بهتر درمورد خودشان صحبت کنند، در بین مردم به عنوان فردی باهوش و محترم شناخته می‌شوند. با تمامی این نکاتی که ذکر شد، پس چرا کمتر کسی به فکر استفاده از راه های پرورش و تقویت هوش کلامی است؟
مشکلی که در اکثر جوامع وجود دارد این است که مردم تصور می‌کنند به تقویت مهارت کلامی نیاز ندارند و از همان جایگاهی که هستند، همواره راضی می‌باشند! در صورتی که این دسته از افراد از اهمیت تاثیر بی‌نظیر این مهارت در تک تک مراحل زندگیشان بی‌خبراند! در ادامه قصد داریم چند مورد از مهم‌ترین راه های پرورش و تقویت هوش کلامی را با شما در میان بگذاریم.
حتما بخوانید: هوش هیجانی چیست و چگونه آن را تقویت کنیم؟
یک لغت نامه و اصطلاح نامه برای خود تهیه کنید
به این دو کتاب به چشم یک دوست و هم نشین خود نگاه کنید! از لغت نامه به منظور یادگیری معنی و ریشه کلماتی که به تازگی با آن‌ها روبرو شده‌اید، استفاده کنید. از اصطلاح نامه هم می‌توانید مترادف و متضاد واژه‌ها را بیابید. این کار به شما کمک می‌کند تا در هنگام صحبت و یا نوشتن، لغات تکراری به کار نبرید.
مطالعه کنید
مطالعه کتاب‌های نویسندگان بزرگ، تاثیر به سزایی در بهبود توانایی‌های ما دارد. با انجام این کار، فهم و دانشمان در مفاهیم مختلف افزایش پیدا می‌کند و از طرف دیگر باعث افزایش دامنه لغات و بهبود شیوه بیان خواهد شد. برای اینکه بدانید هوش کلامی چیست و بتوانید آن را تقویت کنید، باید طعم کلمات و استعارات نویسنده را بچشید، استدلال‌ها را تجزیه و تحلیل کنید و سبک مورد علاقه خود را در بیان و نوشتن بیابید.
علاوه بر آنچه که ذکر شد، روش‌های دیگری برای بهبود مهارت هوش کلامی وجود دارد که این راه‌ها به اختصار عبارتند از:
ثبت کلمات جدید
بنویسید و نوشته‌های خود را بازنویسی کنید.
بازی با کلمات انجام دهید.
به صدای ضبط شده خود گوش دهید.
مطالعه کتاب
منبع : سامانه رشدانا
تهیه کننده : علیرضا سینی چی ( معاون فن آوری دبیرستان )
تایید کننده : محمد ابراهیم افسرپناه ( مدیر دبیرستان )