خط الفبایی شاید تنها عامل انتقال و گسترش فرهنگ و تمدن بشری از نسلی به نسل های دیگر بوده است، در ادامه از تاریخچه، ماجرای کشف و اختراع حروف الفبا آشنا مطلع خواهید شد.
حروف الفبا چگونه اختراع شدند و به وجود آمدند؟
در زمان های گذشته، انسان های اولیه برای اشاره به آب و انواع غذا که یکی از مهم ترین نیازهای بشر بود، نمادهای مخصوص به خودشان را داشتند و این نمادها را درون غارهایی که زندگی می کردند می کشیدند. اما این نمادها کلمات را نشان می دادند و نه صداها؛ پس چگونه حروف الفبا به وجود آمدند؟
تاریخچه حروف الفبا
تاریخچه اختراع حروف الفبا
قبل از اینکه حروف الفبا اختراع شود، سیستم های نوشتاری اولیه بر اساس سمبل های تصویری به نام خط هیروگلیف وجود داشتند و به این صورت بود که قلم سوزن شکل را روی سفال نرم فشار می دادند. از آن جایی که این روش ها به سمبل های زیادی برای تشخیص هر کلمه نیاز داشتند، به نوشتن پیچیده می شد.
فقط تعداد افراد کمی می توانستند متوجه آن شوند. گاهی اوقات نیز گروهی از یک افراد بین سال 1850 تا 1700 قبل از میلاد مسیح یک نوع سوخت هیروگلیف مصری را ایجاد کردند تا بتوانند آوا های زبان را نشان دهند.
اختراع آن ها اولین سیستم نوشتاری حروف الفبا بود که سمبل های منحصر به فرد برای هر آوا و حرف صدادار داشت. نوشتن از سمت راست به چپ رایج بود و این نوع زبان نوشتاری در کشور های لبنان، سوریه و اسرائیل طرفدار پیدا کرد.
به این حروف الفبا حروف ابجد می گفتند که تشکیل شده از 22 سمبل ساده برای ارتباط برقرار کردن تاجران معمولی و یادگیری و نقاشی کشیدن بود. در نتیجه کار آن ها را راحت تر کرده بود.
اولین الفبا تاریخ
اولین الفبای کشف شده در تاریخ
قرن هشتم قبل از میلاد مسیح، این الفبا به یونان هم منتقل شد و کم کم به یک زبان یونانی مستقل تبدیل شد. بعضی از کاراکتر های موجود در این الفبا هنوز هم نگهداری شده اند و بعضی از آن ها حذف شده اند اما مهم ترین بخش این اختراع این بود که حروف ها برای نشان دادن آواهای صدا دار به کار می رود. بسیاری از محققان بر این باورند که این نوع اختراع زبان باعث شد که متن ها خوانده شوند و بدون هیچ پیچیدگی و آواهای صداداری تولید گردند.
در نتیجه می توان گفت که این زبان اولین الفبای کشف شده در تاریخ بود. زبان یونانی اصالتاً از راست به چپ نوشته می شود اما در نهایت جهت هر خط تغییر پیدا کرد و سپس جهت جدید نوشتار به یک الگوی جدید تبدیل شد که از چپ به راست نوشته می شود. الفبای یونانی در طول زمان در بین حروف الفبای دیگر رواج پیدا کرد که شامل لاتین است که در اروپا رواج پیدا کرده و به الفبای روسی مدرن معروف است.
الفبای یونانی
ایرانیان هفت نوع خط داشتند :
شاه دبیره که دارای 33 حرف که نقطه دار بود که مختص به پادشاه و خاندان شاه بوده است.
راز سهریه که دارای 24 حرف بوده است و پادشاهان ملل دیگر با آن می نوشتند.
راس سهریه دارای 24 حرف و نقطه دار بوده و برای بیان مطالب منطقی و فلسفی به کار گرفته می شد.
دین دبیره که با آن اوستا نوشته می شد.
تاریخچه حروف الفبا
ویش دبیره دارای 365 حرف بوده است و با آن اصوات و آهنگ ها و اشارات و علائم قیافه و تعبیر خواب را ثبت می شد.
گشتک دبیره که دارای 28 حرف بود و با آن قطعنامه ها و اقطاعات و نام ها و رموز را بر انگشتری ها و بر سکه ها نوشته می شد.
پاره گشتک یا نیم گشتک که دارای 28 حرف بوده و طب و فلسفه را با آن می نوشته اند.
هزوارش که خط هجایی بوده است.
خط فیرآموز ( پیر آموز ) که مصاحف و قرآن را با آن می نوشتند.
منیع : سایت نمناک
تهیه کننده : علیرضا سینی چی ( کارشناس ارشد زبانشناسی )
تایید کننده : رسول سمیعی ( معاون آموزشی دبیرستان )