والدین اغلب به دنبال پاسخی مناسب برای این سوال هستند که بهترین زمان برای یادگیری زبان دوم چه سنی است. آموزش زبان دوم که برای ما فارسی زبانها، انگلیسی، آلمانی و فرانسه یا هر زبان دیگری میتواند به شمار آید از مباحث بسیار چالشبرانگیزی بوده که توجه دانشمندان متعددی را به خود معطوف داشته است.
به گزارش ایسنا افکارنیوز بر این مقدمه افزوده است: برخی دانشمندان تفاوتی میان آموزش زبان اول (مثلاً فارسی) و زبان دوم (مثلاً انگلیسی) قائل نیستند و اعتقاد دارند انسان زبان دوم خود را نیز همانند زبان اول فرا میگیرد و این در حالیست که بعضی دیگر از زبانشناسان دیدگاهی کاملاً متفاوت ارائه کردهاند. در این میان نوام چامسکی زبانشناس و نظریهپرداز امریکایی فرضیه «دستگاه اکتساب زبان» (Language Acquisition Device) را مطرح کرد.
بر اساس این نظریه کودکی که به دنیا میآید بهصورت ذاتی نوعی توانایی برای یادگیری زبان در اختیار دارد که به او کمک میکند به سرعت زبان مادریاش را بیاموزد.
در این میان مبحثی باعنوان «دوره بحرانی» (Critical Period) مطرح میشود که اشاره دارد به محدوده سنی که انسان در اوج آمادگی لازم برای یادگیری زبان دوم قرار دارد. زبانشناسان مشهوری همچون براون، لارسن – فریمن و لانگ اعتقاد داشتند زبانآموز در محدوده «دوره بحرانی» با سرعت و سهولت بالایی میتواند زبان دوم را یاد بگیرد. این دوره محدود به آغاز تولد تا بلوغ است.
زبانآموزانی که پس از دوره بحرانی، حدود ۱۰ تا ۱۲ سالگی، اقدام به یادگیری زبان دوم میکنند بدون شک با مشکلاتی مواجه خواهند شد که بارزترین آنها نداشتن توانایی در ارائه لهجه بومی و صحیح است (براون ۱۹۹۴).
پایه و اساس این فرضیه مبتنی بر تحقیقات نورولوژیک است. بر اساس این تحقیقات مغز انسان پس از دوران بلوغ تقسیمبندی میشود و اختصاصسازی در مغز صورت میگیرد.
همانطور که میدانید مغز انسان دارای دو بخش چپ و راست است. برخی از افعال مربوط به نیمکره چپ و شماری نیز تحت کنترل نیمکره راست مغز هستند. نیمکره چپ عمدتاً مسئول کنترل افعال زبان است. اعتقاد بر این است که پیش از بلوغ این افعال بهطور کامل به دو بخش مغز به صورت مجزا اختصاص داده نشده است. مغز به صورت یک جسم کشسان تلقی میشود که قابلیت ارتجاع دارد. تخصیص افعال به هر یک از نیمکرهها در دوران بلوغ یا پس از آن رخ میدهد. بر اساس این تئوری مغز انسان پیش از دوران بلوغ همانند یک «اسفنج» است .
تمام فرایندهای یادگیری، علم و دانش و تجربهها «جذب» میشوند. جذب ابعاد مختلف یک زبان توسط بخشهای اختصاص داده نشده مغز پروسه یادگیری زبان را (زبان اول یا دوم) برای کودکان در مقایسه با بزرگترها آسانتر میسازد و آنها با سرعت بیشتری زبان را میآموزند.
برخی معتقدند سن هفت سالگی برای یادگیری زبان دوم بسیار مناسب است؛ از این رو پیشنهاد میشود پیش از سن بلوغ زبان دوم را به فرزندان خود معرفی کنید که در آنصورت خواهید دید آنها به سرعت زبان دوم را میآموزند و همانند یک بومی صحبت میکنند، البته ضروریست بدانیم بدون شک جوانهایی که به سن بلوغ رسیدهاند نیز قادر به یادگیری زبان دوم هستند و این مقاله تنها مربوط به کیفیت و سرعت یادگیری است. پیش از سن بلوغ یک کودک قادر است چهار تا پنج زبان را به صورت کاملاً بومی یاد بگیرد و به آنها صحبت کند.
منبع : خبرگزاری ایسنا
تهیه کننده : علیرضا سینی چی ( فوق لیسانس زبانشناسی )
تایید کننده : محمد امین فرشچی ( دکتری آموزش زبان انگلیسی )